OFFICIEEL METEN VAN EEN PARCOURS

Ik heb al meerdere malen iets geschreven over parcoursen, die wel maar dikwijls ook niet goed gemeten zijn. Aangezien ikzelf ook wedstrijden organiseer, moet ik dan het goede voorbeeld geven. Nu is het bij de JARO crossen niet zo heel erg belangrijk of er 5270 of 5320 meter wordt gelopen. Bij een cross is een exacte meting zonde van geld en moeite, maar het is natuurlijk ook niet de bedoeling dat een aangegeven 10 km bij een cross in werkelijkheid maar 8800 meter blijkt te zijn.

De enige juiste afstand wordt gelopen op een atletiekbaan met ronden van 400 meter gemeten op 30 cm van de binnenkant. Een 5000 meter is dan 12,5 ronde en de start- en finishlijn staan permanent op de baan. Dat een loper in werkelijkheid iets meer aflegt, omdat hij in de bocht iemand passeert of juist uitwijkt als hij gedubbeld wordt, is iets anders. Lange tijd werden alleen records op de baan erkend. Daar zijn tijden in ieder geval voor 99,9 % geloofwaardig. Helaas werd/wordt er ook daar wel eens een ronde te weinig of te veel gelopen tijdens een 10000 meter. Met de nieuwe technologie wordt die kans steeds kleiner.

Op wegparcoursen is het allemaal een beetje anders, maar ook daar worden tegenwoordig records erkend. Vroeger sprak men van “beste prestatie” en werden parcoursen door de organisatie gemeten met een meetwiel. Je ziet wegwerkers daar nog wel eens mee aan het werk of de politie na een ongeluk om een remweg te meten. Zo’n meetwiel werd geijkt op bijvoorbeeld een atletiekbaan. Als het meetwiel dan na een 1000 meter op de baan 1036 meter aangaf, kon je daar rekening mee houden. Een 10 km was dan 10360 meter op het meetwiel. Voor de zekerheid werd nog eens 3 promille extra uitgezet.

Het ouderwetse meetwiel werkte overigens helemaal niet zo slecht en bovendien was er in de “oudheid” een grotere controle. In Nederland waren in de jaren 70 maar een beperkt aantal wegwedstrijden in vergelijking met tegenwoordig. Bij veel wedstrijden verschenen dezelfde lopers aan de start en die kenden elkaars kwaliteiten heel goed. Bij de minste twijfel werd er actie ondernomen ( nameten ).

Tegenwoordig moeten parcoursen waar men records wil lopen over in de ranglijst voorkomende afstanden gemeten worden door een afgevaardigde van de atletiekunie ( AU ). Omdat ik in het verleden een 5 km in Kapelle en in Wemeldinge organiseerde en deze afstand sinds 2019 ook officieel wordt erkend, heb ik mijn licht opgestoken bij de AU. Zeeuwse records bij JARO wedstrijden leek me wel wat.

Er volgde een snelle reactie met een heleboel informatie. Toen ik het gelezen had was mijn behoefte om een officiële meting uit te laten voeren direct een stuk verminderd. Wat een omslachtige procedure. Ik had gedacht: er komt een functionaris van de AU, die met de Jones Counter apparatuur het voorgestelde parcours meet, een paar stipjes zet voor start en finish en klaar. Nee, er moet eerst een zogenaamde ijkbasis voorhanden zijn.

Een ijkbasis is een stuk vlakke weg van 300 tot 500 meter in de buurt van het parcours. Dat moet gemeten worden door een beëdigde landmeter van bijvoorbeeld het kadaster. Deze landmeter moet dan deze ijkbasis aangeven met meetspijkers of d.m.v. kleine gaatjes in het wegdek. Verder moet er een kaart met hoogtemeters aanwezig zijn. Deze informatie moet met de aanvraag mee naar de AU en dan komt er pas iemand meten. De kosten bedragen voor een wedstrijd t/m 10 km € 200, – excl. BTW als het onder de naam JARO gebeurt, maar als AV’56 het aanvraagt voor de helft van de prijs. De kosten van de landmeter komen er in beide gevallen nog bij.

Nu was toevallig een paar weken eerder in Wolphaartsdijk het parcours officieel gemeten. AV’56 is daar betrokken bij de organisatie, dus zij gingen informeren hoe dat is verlopen. Het bleek daar ook niet allemaal zo simpel. De initiatiefnemer van deze wedstrijd had geen landmeter bereid gevonden om een ijkbasis te meten. De functionaris van de AU heeft dan zelf maar een ijkbasis uitgezet en daarna het parcours gemeten. Volgens hem voldoende. Persoonlijk denk ik ook dat het parcours wel de juiste lengte zal hebben, maar waarom dan al die poespas? Als alle formaliteiten vervuld zijn krijgt de wedstrijd een certificaat voor 5 jaar. Het parcours dient dan wel ongewijzigd te blijven. Verder moet tijdens de wedstrijd alles zo worden afgezet dat het gemeten parcours ook daadwerkelijk gevolgd wordt. En dan moet er natuurlijk ook een duidelijke start – en finishlijn op het wegdek zijn aangebracht! Dat was in Wolphaartsdijk editie 2019 duidelijk niet het geval. Bij een aanval op een nationaal of internationaal record moet er dan iemand van de AU aanwezig zijn om dat te controleren en die komt niet gratis. Hoewel ik een groot voorstander ben van juist gemeten parcoursen om twijfels over super snelle tijden weg te nemen, kan ik me voorstellen dat organisaties van regiowedstrijden hun centen liever aan iets anders besteden.

In overleg met AV’56 heb ik toen besloten om het officieel meten van de parcoursen in Kapelle en Wemeldinge nog maar even te laten rusten. Toch heb ik dat jaar bonussen beschikbaar gesteld voor de winnaars bij heren en dames als ze onder de 15.08 respectievelijk 17. 43 minuten blijven. De bonus bij de mannen in Kapelle ben ik kwijt. Ik vertrouw erop dat de afstanden zeker niet te kort zijn, hoewel GPS horloges soms iets anders aangeven. Een tijdje geleden een test gelezen over dit soort horloges en geen enkel model gaf de juiste afstand aan. Vergeleken met de Jones Counter gaven ze allemaal minder meters aan. Bladerdek, hoge gebouwen, horloge rond rechter of linker pols, positie t.o.v. satelliet zijn allemaal van invloed op juiste meting. Na de Big 10 km van 3 september bleken er veel GPS horloges een iets te lange afstand aan te geven. Dit zou volgens expert Wilbert Brink komen door de scherpe bochten. De huidige horloges voeren door een soort filter zelf al veel correcties uit, maar dat werkt voornamelijk op rechte stukken. Overigens twijfel ik niet aan de afstand in Rotterdam. 

Het in bezit hebben van een certificaat dat het parcours officieel is gemeten, betekent dus niet automatisch dat de gelopen afstand op die dag ook daadwerkelijk klopte. Een seingever die nog niet op zijn plaats staat, een stuk verdwenen afzetlint, onvoorziene omstandigheden waardoor een geplande route niet kan, enz. kunnen roet in het eten gooien. Het verhaal over de Marathon van Amsterdam in 1980, waar Gerard Nijboer sub 2.10 uur liep maar duidelijk niet de juiste route volgde, heb ik al dikwijls verteld. Toch werd die tijd erkend! Vind jij het belangrijk dat de afstand bij elke wedstrijd klopt?